Inleiding

We zullen ons het jaar 2020 herinneren als het jaar waarin het corona virus de wereld opschrikte. Het virus beïnvloed ons leven en onze samenleving als geheel, en daarmee ook ons als gemeente.

Normaal gesproken informeert het college de raad met de 1^e Turap over de ontwikkelingen over het eerste kwartaal. Nadat we, als organisatie, de inventarisatie hadden gedaan, keken we niet alleen tegen een groot tekort aan, maar ook tegen een crisis.

Van ons werd extra dienstverlening gevraagd, terwijl we ook zo veel mogelijk thuis moesten gaan werken. We hebben ons in de eerste plaats gericht op de coronacrisis, en de gevolgen voor onze inwoners en onze organisatie. We bleven aanspreekbaar voor onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties, en hielpen waar we konden. Daardoor hebben we de Turap uit moeten stellen.

Naderhand pakten we ook de lopende werkzaamheden meer en meer op, waaronder ook de 1^e Turap. Met deze Turap geven we inzicht in lopende trajecten, de maatschappelijke onderwerpen en de financiële consequenties die daarbij horen. Aangevuld met zaken die vanuit het Rijk of anderszins op ons af komen en die onvermijdelijk zijn. Als college hebben we ons geconcentreerd op die zaken die absoluut door moeten gaan. Nog meer dan andere jaren hebben we ons zo veel mogelijk beperkt tot het beleid van het lopende jaar.

Waar mogelijk zijn posten dus incidenteel in de 1^e Turap opgenomen. Voor de programmabegroting 2021 gaan we in gesprek over de structurele elementen. Daarmee is het tekort in 2020 nog niet opgelost. Het incidentele tekort komt uit op € 1,69 miljoen. De structurele doorwerking van de 1^e Turap van € 0,25 miljoen wordt betrokken bij het opstellen van de programmabegroting 2021.

Belangrijkste financiële ontwikkelingen

Een analyse van het tekort laat zien dat de prijzen sterker stijgen dan waar we eerder rekening mee hielden. In de kadernota 2020 gingen we nog uit van de CPB-ramingen van maart 2019: 1,9% voor lonen en 1,5% voor prijzen, bij elkaar hielden we rekening met € 1 miljoen voor inflatie. Nu zien we dat dit ruim onvoldoende was. Volgens het CBS zijn de cao-lonen in het eerste kwartaal van 2020 met 3,1 procent toegenomen, de sterkste stijging in meer dan 10 jaar. In een aantal sectoren waaronder jeugdzorg is de stijging zelfs nog hoger. Deze loonstijgingen worden aan ons doorberekend, en een aantal posten in deze Turap zijn hierop (deels) terug te voeren.

Verder vinden noodzakelijke investeringen plaats in het sociaal domein. Het koersplan, het sociaal team en de doorontwikkeling uitvoering transformatie Sociaal domein kosten in 2020 incidenteel € 0,5 miljoen. De Bijstand en Gebundelde uitkering (BUIG) laat een nadeel zien van € 0,23 miljoen. Naar aanleiding van de onrustig verlopen jaarwisseling wordt er gewerkt aan een plan van aanpak jaarwisseling en jeugdoverlast, waarvan de kosten worden geraamd op € 0,14 miljoen.

Er zijn ook positieve ontwikkelingen te melden. Zo is op 24 maart de verkoop van Eneco geëffectueerd. Na aftrek van onze boekwaarde en de kosten blijft er een netto-opbrengst over van ruim € 27 miljoen. Voor de precariobelasting op kabels en leidingen hadden we een risico opgenomen van € 4,5 miljoen vanwege diverse beroepszaken. Inmiddels zijn alle beroepszaken ingetrokken waardoor een belangrijk risico is komen te vervallen.

Op dit moment is niet in te schatten wat de financiële gevolgen van de coronamaatregelen zijn. Er zijn nog veel onzekerheden, en dat zal naar verwachting ook nog wel een tijd aanhouden. In deze Turap staat bij een aantal onderdelen vermeld wat de invloed is van corona op de werkzaamheden. Het is nog niet bekend hoe lang het virus ons in zijn greep gaat houden, maar zeker is dat er ook op de lange termijn gevolgen zullen zijn, waaronder effecten die we nu nog niet zien. In de komende P&C documenten verwachten we meer te kunnen aangeven over de uitgaven in relatie tot corona. Ook wachten we op meer informatie van het Rijk over de vergoeding van onze extra uitvoeringskosten.

Leeswijzer

In het eerste deel van de Turap worden de bijzonderheden per deelprogramma beschreven. Het beschrijvende deel uit deze Turap wordt gevolgd door een de begrotingswijzigingen, en een nieuw geprognosticeerd financieel resultaat over 2020.